1. Stad in de rotsen: Petra
Voor veel mensen is Petra de enige van de bezienswaardigheden van Jordanië die ze kennen. Deze uit zandsteenrotsen gehakte stad is dan ook echt heel speciaal en wordt wel één van de wereldwonderen uit de Antieke tijd genoemd.
De overbekende grootste façade, de Al Khazneh of “De Schatkamer”, lijkt wel op een Romeinse tempel. Maar Petra was in feite de hoofdstad van de Nabateëers, een Arabisch volk uit de klassieke oudheid.
Over dit volk is trouwens niet heel veel geweten. De Grieken documenteerden kleine stukjes van hun leven, maar verder werd er maar erg weinig info vergaard uit archeologische opgravingen. En omdat de Nabateeërs geen geschreven documenten nalieten, blijft deze bevolkingsgroep tot op de dag van vandaag dus heel mysterieus. Net zoals Petra, dus!
Vanaf het moment dat je de prachtige kloof binnenloopt, stroomt er een soort van magie op je af. Terwijl je her en der wordt ingehaald door snelle kamelen, balkende ezeltjes en zelfs golfkarretjes, zie je links en rechts alvast enkele ruige overblijfselen van graftombes en uitgebeitelde monumenten. Bij iedere draai en bocht strek je je nek al uit om te zien of je er bijna bent en tocht komt het eigenlijk als een complete verrassing wanneer de beroemde Al Khazneh ein-de-lijk door de smalle gleuven van deze zandstenen formaties oplicht!
Vanaf dit verrassend ruime ‘stadsplein’ vertrekken talrijke wandelingen naar nog meer van die bijzondere, uitgehouwen tempels en tombes. Ik raad dan ook aan om voldoende tijd uit te rekken voor je bezoek! Om álles te zien, heb je een volledige dag (en goede wandelschoenen!) nodig.
Vergeet ook niet dat het hier extreem druk kan worden. Een bezoek vroeg in de ochtend (al is het alleen maar om de hitte voor te zijn) is dus een goede tip! Als je de Schatkamer wilt zien zonder een horde toeristen voor je cameralens, dan zul je opmerken dat het rond 16u à 17u beduidend kalmer wordt. En deze rozerode stad bijna helemaal voor jezelf krijgen, maakt een ervaring echt véél bijzonderder!
Beetje geschiedenis over Petra
Petra (vernoemd naar het Griekse ‘petras’ oftewel ‘stenen’) werd vele eeuwen geleden in de rotsige woestijnlandschappen uitgebeiteld door deze geheimzinnig bevolking, die net tussen de Griekse en Romeinse periodes leefden. Daarom zie je in hun kunst en steden enorm veel invloeden van deze twee historische supermachten. In Petra zie je zelfs nog aandenkens aan hun goden, die (onder andere) verdacht veel weg hadden van de Griekse Zeus en Aphrodite!
In deze prachtige, maar vooral onherbergzame, woestijn zou je niet meteen een bruisende beschaving denken aan te treffen, maar dat waren de Nabateeërs dus zeker wel. Deze mensen woonden namelijk in een gebied waar veel handels- én pelgrimsroutes lagen. Omdat zij gespecialiseerd waren in twee dingen (water opvangen en (prachtig) beitelwerk), werd het voor hen bijna kinderspel om op deze plek te overleven.
Vele van de bijzondere rotsformaties in deze prachtige woestijn werden van buitenaf prachtig bewerkt tot monumentale graftombes (Petra is dus grotendeels een stad van de doden!), tempels en zelfs amfitheaters! De Nabateeërs zelf woonden in de grotten daar rond.
Om deze monumentale rotstempels te maken, werd er van bovenaf naar beneden gebeiteld. Zo hadden ze altijd een oppervlak om op te staan tijdens het beitelen. Slim!
Eens je deze deze dodenstad betreedt, valt het je ongetwijfeld op dat er heel wat uitgeholde muren met jou meelopen. En als je vindt dat die wel iets weg hebben van waterleidingen, dan werkt je fantasie heel goed! De Nabateeërs gebruikten namelijk aquaducten van soms wel honderden kilometers lang om water naar zich te leiden. Zelfs in bergachtig gebied konden ze een constante neerwaartse waterpijp maken. Bijzonder indrukwekkend voor zo lang geleden en vooral een unicum in de regio. Het spreekt dan ook voor zich dat deze bevolking slapend rijk werd door dit schaarse goed aan de man te brengen bij de vele pelgrims en ontdekkingsreizigers die deze regio bezochten.
De Romeinen waren echter veel minder enthousiast over al die rijkdom en macht en besloten rond de eerste eeuw om daar een stokje voor te steken. Veel oorlogstuig kwam daar niet aan te pas: ze sloten de waterwegen van ver buiten de stad af en binnen de kortste keren kwam hun geld en macht -letterlijk en figuurlijk- droog te liggen!
Alsof dat nog niet genoeg was, besloten de Romeinen ook nog eens om de handelsroutes te veranderen, waardoor Petra niet zo vaak meer werd bezocht. Samen met enkele grote aardbevingen, betekende dit dan ook de eigenlijke doodslag voor deze beschaving.
De stad raakte dus in onbruik en werd tot drie keer toe geteisterd door grote aardbevingen (derde, vijfde en zevende eeuw). Maar zelfs na al dat geschud en geshake staat er nog verrassend veel recht. Helaas zijn het vooral de gedetailleerde versieringen die het hard te verduren kregen. Maar laat dat je bezoek niet verpesten! Het uitzicht op de beroemde schatkamer, het klooster, een van de vier Koninklijke tombes, het enige uitgehouwen amfitheater ter wereld, … rechtvaardigen absoluut nog steeds een bezoekje aan deze plek!!
Tussen de zevende en negentiende eeuw, was deze belangrijke bezienswaardigheid van Jordanië trouwens bijna volledig vergeten. Het is de Zwitser Johann Ludwig Burckhardt die het toerisme naar deze plek terug aanzwengelde. Hij kwam hier in 1812 twee jaar lang leven en won het vertrouwen van enkele bedoeïen die in dit gebied leefden. Deze locals toonden hem de stad en hij vertelde het door aan iedereen die het maar wilde horen… Niet zo netjes, maar he – door hem weten we nu wel wat te doen in Jordanië!
De iconische foto bij de Schatkamer van Petra!
Er is echter nog veel meer te zien dan alleen de beroemde Schatkamer!
Wat een plek… Ik werd er helemaal door betoverd!
2. Petra by night: een beetje teleurstellend…
Op sommige dagen (maandag, woensdag, donderdag) wordt Petra ook na het sluitingsuur (19u ’s avonds) nog een keertje opengesteld voor toeristen. Petra by night is een spektakel waarbij de eeuwenoude stad gedeeltelijk wordt verlicht met duizenden theelichtjes. Niet alleen de Schatkamer krijgt een gouden gloed, maar ook de weg er naartoe wordt mooi opgelicht.
Maar is dat nu echt de moeite? Mwoahhh… Ik vond van niet. Als ik eerlijk ben, vond ik dit zelfs de meest teleurstellende activiteit tijdens mijn rondreis door Jordanië!
Hoewel het ongetwijfeld een magisch vertoon zou kunnen zijn, is het vooral extreem toeristisch. Hordes luidruchtige mensen banen zich een weg door de mooi verlichte ravijnen en kloven, vaak met een veel te felle zaklamp in de hand waardoor je het kaarslicht niet eens meer ziet. Eens aangekomen bij de anders zó magische Schatkamer, word je daarbovenop nog een keertje verblind door een veel te sterke projector die -in een heel lelijk opschrift- ‘PETRA BY NIGHT’ op één van de muren schijnt.
De theelichtjes, waar het toch om zou moeten draaien, zijn nog nauwelijks zichtbaar door de massa’s mensen die hier nu zijn naast gezet door een schreeuwende bedoeïen (“Keep moving! Sit down!“) terwijl er middelmatige shows (totaal onnodig!) worden opgevoerd door lokale bevolking. De opgedroogde urine van ezeltjes en kamelen op het zand waarop je zit, leek mij trouwens ook geen publiekstrekker.
Een beperking van toeristen (of een tijdsslot) en vooral een iets georganiseerder geheel zou het allemaal veel mooier kunnen maken. Maar eerlijk? Verander je reisroute door Jordanië zeker niet om deze show te zien. Ik vond het absoluut geen meerwaarde. Petra ‘by day’ is duizend keer indrukwekkender!
Petra by night: ik vond het maar niks…
3. Dana Nationaal Park
Als je je afvraagt wat te doen in Jordanië buiten de gebruikelijke routes, dan is Dana Nationaal Park zonder twijfel één van de hoogtepunten van Jordanië die je niet wilt missen.
Dana Nationaal Park bestaat uit een indrukwekkende 320 vierkante kilometer van ongerepte natuur en ligt in het zuiden van Jordanië, niet erg ver van Petra. Het park is een waar paradijs voor natuur- en wandelliefhebbers en biedt een unieke mix van ecosystemen, van rotsachtige hooglanden tot woestijndalen.
Het landschap van Dana is spectaculair omdat je van de Jordaanse hooglanden helemaal afzakt naar de woestijnlaaglanden. Vooral ’s avonds (of ’s nachts) wordt dit erg goed duidelijk. Dan beginnen de lichtjes in de laaglanden namelijk fel op te lichten en kun je zelfs Israel en Palestina vanaf hier zien liggen!
Voor de avonturiers onder ons is wandelen een van de beste manieren om het park echt te ervaren. Er zijn heel wat paden die door het park slingeren en die variëren echt van heel eenvoudige wandelingen tot meer uitdagende dagtochten. Eén van de populairste routes is de Wadi Dana Trail, een pad dat je door het hart van het park leidt en je meeneemt langs enkele van de allermooiste plekjes in het park.
Naast fantastische panorama’s, leidde dit grote (en snelle!) hoogteverschil bovendien tot een enorme diversiteit aan flora en fauna. Tijdens een wandeling worden al je zintuigen dus ongetwijfeld geprikkeld en heb je ook nog eens de kans om ruim 800 plantensoorten en talloze dieren te spotten, waaronder enkele die nergens anders ter wereld voorkomen.
Ik was hier eigenlijk veel te kort, maar kan je verzekeren dat een zonsondergang hier ook echt meer dan de moeite waard is! De gouden kleuren maken deze plek nóg magischer!! En de beste plek om deze zonsondergang mee te pikken? Dat is vanuit Dana zelf, een dorpje dat aan de rand van het nationale park ligt. De oude, minimalistische stenen huisjes tonen je nog goed hoe er vroeger in dit land werd geleefd en doordat ze in een heus labyrint staan – is dit eigenlijk een bezienswaardigheid op zich.
Het pittoreske dorpje ‘Dana’.
De uitzichten vanaf hier zijn echt fenomenaal!
4. Misschien wel de mooiste wandeling van Jordanië: Wadi Hasa (Wadi Zered)
Temidden van een droge, stoffige woestijn vind je Wadi Zered, in het Arabisch ook wel Wadi Hasa genoemd. Dit is het beginpunt van één van de mooiste hikes in Jordanië. Je kunt ervoor kiezen om één dag door deze vallei te wandelen (verkorte versie) of er meteen een tweedaagse trektocht van te maken.
Zelf ging ik met een tentje en een (veel te dunne…) slaapmat op pad en voltooide ik de 28 kilometer van deze prachtwandeling in twee dagen. Binnen de kortste keren laat je de droge woestijn achter je en kom je in een vallei vol leven terecht. Door de overvloedige aanwezigheid van water, groeien er enorm veel planten naast de rivier en ook over de kloven van verschillende tientallen meters hoog. Buiten vogels zag ik geen andere diertjes, maar de keutels verklapten me dat die er wel degelijk zijn – dus ook voor de fauna is het hier ongetwijfeld een aards paradijs!
Het landschap verandert voortdurend en wordt alleen maar gevarieerder en mooier… De prachtige rode rotsen ruimen plaats voor grijs of bruin en zijn soms zó mooi dat ze meer op een namaaklandschap lijken dan iets wat je echt voor mogelijk houdt. Wauw! De natuur in Jordanië is werkelijk onvoorstelbaar mooi. Bizar hoe zo’n landschap bovendien temidden van een woestijn kan standhouden!
De wandeling is niet heel zwaar en gaat eigenlijk alleen maar rechtdoor, maar je moet er wel rekening mee houden dat het grootste gedeelte van de hike door het water gaat. Je voeten worden dan ook kletsnat en drogen nauwelijks. Het leuke aan al die nattigheid is wel dat je het nooit echt té warm krijgt. En als je het toch even te heet krijgt, dan kun je op ieder gewenst moment snel even je rugzak afzetten en een plons in het verkoelende water nemen. Héérlijk!
Sowieso raad ik aan om deze hike met een gids te doen. Ook al ben je een ervaren wandelaar. Onderweg kom je nauwelijks andere hikers tegen (wij zagen niet één enkele persoon!) en omdat dit een afgelegen gebied is zonder enige internet- of telefoonverbinding – is dit eigenlijk echt wel noodzakelijk voor je eigen veiligheid.
Bovendien is dit geen cirkelvormige hike en is het eindpunt ergens volledig anders dan het startpunt. Je hebt dus ook transport van en naar het beginpunt nodig!
Ook voor de verkorte versie (ongeveer 10 km) raad ik een gids aan.
De landschappen zijn echt enorm divers!
Deze hike is zonder twijfel één van de mooiste dingen om te doen in Jordanië.
Je ziet de landschappen echt voortdurend variëren. Prachtig!!
Je geeft je ogen goed de kost tijdens deze hike!
5. Jordan trail: 675 km hiken langs bezienswaardigheden, uitzichten en dorpjes
Mogelijk heb je al gehoord van de Jordan Trail. De laatste tijd zie ik op sociale media namelijk heel wat mensen die deze erg lange wandeltocht langs de mooiste bezienswaardigheden van Jordanië uitproberen – of in ieder geval toch een gedeelte ervan.
De volledige hike is namelijk 675 kilometer lang en het is dus écht geen eenvoudig wandelingetje! Onderweg word je voor al die moeite gelukkig wel beloond met fenomenale uitzichten, diverse landschappen en maak je ook kennis met de ongelooflijk vriendelijke lokale bevolking. In totaal passeer je zo’n 75 dorpjes en steden en kun je een bezoek brengen aan 20 (historische) bezienswaardigheden van Jordanië.
Trek er in ieder geval genoeg tijd voor uit, want gemiddeld doen wandelaars er wel 40 dagen over om de volledige hike af te werken. Vakantiedagen goed opsparen is de boodschap, dus!
Het beste, maar ook drukste moment, om de wandeling te starten en eindigen ligt tussen oktober en november of maart en april. Dan is het hier namelijk nog niet zo verschrikkelijk warm (of koud)!
Als je maar een gedeelte van deze hike wilt maken, dan denk je er misschien aan om het traject tussen Dana en Petra af te werken. Daar ben je zo’n 4 à 5 dagen mee kwijt en het brengt je meteen langs de bekendste hoogtepunten van Jordanië. Onze gids, die de wandeling al verschillende keren volledig deed, wist ons wel te vertellen dat haar favoriete stukje dat van Petra naar Wadi Rum is. En het voordeel van deze sectie? Het is hier véél minder druk!
Zelf deed ik er ook (nog?) maar een klein stukje van: de Zubia of Birgish trail helemaal in het noorden. Daar vind je namelijk iets wat je in Jordanië eigenlijk niet voor mogelijk houdt! Dit is het énige stukje bos van het land. Tijdens deze sectie loop je dan ook vrijwel de hele tijd beschut door een groen bos. Bizar hoor, in zo’n droog land!
Enorm project!
De Jordan Trail begon nog niet zo héél lang geleden. In 2015 was het een project van 12 mensen, maar intussen bestaat alleen al het bestuur uit negen personen (en zijn er wel 100 medewerkers in totaal)! Zij houden zich bijna dagelijks bezig met het uitstippelen en veranderen van die 675 km, maar ook de logistiek daarvan. En daar komt echt serieus wat werk bij kijken! De route verandert namelijk voortdurend door natuurlijke en ook menselijke factoren (privaat land dat niet meer gebruikt kan worden, vloedgolven, aardbevingen, …).
Hoe regel je alles?
Wat ik erg leuk vindt aan deze uitdaging, is dat je alles vlot en eenvoudig online kunt regelen via de website van de Jordan Trail (overnachtingen, lunch of lunchpakketten, GPS routes …) – zo hoef je je ter plekke alleen maar om je zere voeten te bekommeren!
Ook leuk is dat er een soort paspoort werd ontwikkeld waar je op bepaalde checkpoints stempels kunt verzamelen. Zo kun je dus echt aantonen dat je een gedeelte of de volledige trail hebt afgewerkt.
Sommige mensen doen de volledige route op zichzelf, maar 675 kilometer afleggen doe je natuurlijk niet onvoorbereid… Daarom is een gids onder de hand nemen in de meeste gevallen een veiliger en beter initiatief. Je moet namelijk goed kunnen navigeren, mappen kunnen lezen, je plan kunnen trekken qua voeding en kledij, … Daarom is er één keer per jaar een volledig ondersteunde ‘through hike’. Deze moet mensen helpen om de veertig dagen (of een gedeelte daarvan) met een beetje hulp tot een goed einde te brengen. Zo wordt je bagage van de ene naar de andere plek gebracht, je eten wordt geregeld, je verblijven worden vastgelegd, … Ideaal voor een eerste keer of als je van de logistiek niks wilt aantrekken!
Maar liefst 8000 mensen per jaar doen de volledige hike zonder enige hulp en dat worden er ieder jaar meer. Indrukwekkend!! Ik weet eerlijk gezegd niet of ik het zou kunnen…
Jordan Bike Trail
Zoals je ziet is er heel wat te doen in Jordanië voor wandelaars – maar ook voor zij die liever op het zadel zitten is er een uitdaging. Kijk maar eens naar de Jordan bike trail. Een even mooi project van dezelfde mensen.
Zo ziet het landschap eruit bij het begin van de Jordan Trail…
En zo ziet het landschap er na enkele dagen hiken uit. Helemaal anders! (Birgish trail)
Deze hike vergt heel wat doorzettingsvermogen, maar wat je te zien krijgt is dan ook niet mis!
6. Amman, bonte mix van oud en nieuw
Amman is de hoofdstad van het land en een hotspot van culturele bezienswaardigheden in Jordanië. Deze hoofdstad is misschien minder beroemd dan Tel Aviv enkele honderden kilometers verderop, maar minder leuk is het hier allerminst. Er is dan ook heel wat te doen in Jordanië’s hoofdstad!
Oh! En wees absoluut niet bang over je veiligheid. Je kunt hier zonder problemen (alleen) over de straten rondlopen. Ik voelde me op geen moment onveilig. De locals zijn enorm vriendelijk en slaan graag een praatje met je! Ook qua kledij hoef je je eigenlijk weinig aan te passen. Korte broekjes of blote schouders zijn normaal geen probleem. Zeker niet in de modernere delen van de stad (west-Amman). Als je een moskee gaat bezoeken, is het wel verstandig om wat bedekkende kledij mee te nemen. Voor een bezoek aan de Citadel van Amman is dat niet nodig.
De meeste mensen slaan deze smeltkroes over, maar ik raad aan om er minstens één volledige dag in rond te struinen. Hier zijn alvast enkele aanraders:
7. Street art in Amman
Ik begon mijn dag met een rondleiding met één van de vriendelijke locals van Underground Amman. Zij tonen je de kleurrijkste, fleurigste street art en Instagrammable locaties van de stad en geven antwoord op al je prangende vragen.
Wij begonnen bij de leuke ‘Rainbow Street’, één van de hotspots van Jordanië voor toeristen en progressieve Jordaniërs, waar je ook veel bars en restaurantjes tegenkomt. De blikvanger hier zijn de kleurrijke trapjes en de prachtige street art, natuurlijk. Ook verder zie je nog meer schilderingen of graffiti. Soms is dit illegaal – maar meestal is er een gedoogbeleid. Als het iets te politiek wordt, worden de muurschilderingen helaas zonder pardon weggeschrobd… Op dat vlak is er nog wel een beetje werk aan in Jordanië!
Tijdens de wandeling door de stad kom je ook tal van leuke winkeltjes en straatjes tegen – dus ik vond dit echt een perfect kennismakingsmoment met Amman!
Kleurrijke street art in het westen van Amman.
Een kleurrijk werk van de gids himself!
8. Lokale kookcursus
Na deze rondleiding was het al aardig warm geworden en knorde mijn maag ook al een beetje. Niets beters dus dan deelnemen aan een kookcursus. Opnieuw een echte aanrader! Dompel je onder in de lokale keuken (oh my goooood, ZÓ lekker!) en ga zelf aan de slag met enkele ‘omaatjes’ bij Beit Sitti. Anderhalf à twee uur lang leren deze vriendelijke dames je hoe je de beste lokale lekkernijen op de keukentafel tovert. Ze tonen je hoe het moet, doen het nog eens opnieuw voor en laten je vooral héél veel proeven.
Persoonlijk vind ik de Midden-Oosterse keuken één van de beste ter wereld – maar echt nergens at ik zó lekker als hier. Vooral de moutabal en maaloubeh vond ik hemels.
Als je tijdens het lezen al honger hebt gekregen, kun je de receptjes trouwens ook op hun website vinden!
Deze receptjes wil je mee naar huis nemen – geloof me!
9. Citadel van Amman
In totaal zijn er zeven Romeinse steden gevonden in Jordanië (o.a. Jerash en Umm Qais, die ik ook in deze blog over Jordanië heb vermeld). Een andere daarvan is de citadel – en die ligt pal in het centrum van de Jordaanse hoofdstad! Van bijna overal in de stad zie je de twee bijzonderste monumenten van deze berg al staan: de gigantische Romeinse zuilen en de mooi gerestaureerde islamitische moskee.
De stad Amman begon zich te ontwikkelen in deze vallei en spreidde uit over zeven heuvels. Nu is de stad geëxplodeerd tot wel 33 heuvels! Vanwaar je telkens een prachtig uitzicht krijgt over de drukke grootstad.
Van de oorspronkelijke Romeinse stad bleef maar weinig over na de vernietigende aardbevingen die ik al eerder aanhaalde (die van de 3e, 5e en 7e eeuw, remember?). Gelukkig maar dat er zoiets bestaat als archeologen, dus! Zij verrichten tot op de dag van vandaag nog heel wat werk om omgevallen en verstopte schatten te ontdekken.
De Citadel van Amman is een erg kleine site dus je ziet heel veel op korte termijn. Zo wandel je van de Romeinse tijd meteen verder naar de Byzantijnse periode vooraleer je eindigt in de islamitische tijd. En dat allemaal in een uurtje of wat langer!
Van bijna overal krijg je bovendien prachtige panorama’s over de stad. Je ziet de oude en moderne wijken, tientallen minaretten terwijl de prachtig gerestaureerde archeologische vondsten in de voorgrond staan fonkelen onder de sterke, felle zon.
Vergeet zeker niet om ook even het kleine museum binnen te lopen, want daar vind je historische schatten en bezienswaardigheden van over heel Jordanië en omgeving. En dat gaat dan echt van de typische kannen en kruiken tot prachtige spullen die in de tempels van Petra werden gevonden!
Naast de metershoge zuilengalerij (die voor de aardbevingen uit veel meer exemplaren bestond) stond ook een standbeeld van een -naar schatting- dertien meter hoge Hercules. Het enige wat daar nog van over blijft, zijn zijn hand en zijn elleboog! Die vind je vlak achter de zuil, vlak bij het museum.
Ook de Byzantijnse kerk is een mooi overblijfsel, maar doordat alleen de fundamenten daarvan overblijven – krijgt dit monument (onterecht?) wat minder aandacht.
De uitzichten vanaf de Citadel zijn fe-no-me-naal!
De oude moskee.
De prachtige Romeinse overblijfselen zijn héél goed bewaard gebleven!
10. Jordan River wijnen (ja, je leest het goed!)
Shiraz, Chardonnay, Sauvignon blanc, … Het zijn niet meteen drankjes waaraan je denkt om ze te bestellen in Jordanië! En toch zijn deze wijnsoorten net diegenen die hier het best groeien – ook al is het klimaat niet altijd ideaal voor deze specifieke druivensoorten!
Je zult misschien denken dat een moslimland zoals Jordanië geen wijn schenkt of drinkt, maar niets is dus minder waar. Stilletjes aan ontstaat ook hier een wijncultuur en dat is als toerist alleen maar goed nieuws, toch?!
Ik bezocht in het hippe westen van Amman de moderne en leuke wijnbar ‘Jordan River Wines’. Daar mocht ik een praatje slaan met de eerste wijnsommelier van het land en uiteraard proefde ik ook van de rode en witte godendrankjes (en de lekkere mousserende wijn – absoluut een aanrader)! Ik kan een wine tasting (met food pairing) hier trouwens sterk aanraden! Heerlijk eten in een heel fijne buurt!
Jordan River is een wijnmaker die intussen al vele tientallen jaren actief is in het noorden van het land. Daar staat namelijk de Jabal al-Arab, een uitgedoofde vulkaan die uit zijn assen een rijke ondergrond creëerde die perfect is om wijn op te verbouwen. Eenvoudig is het allerminst, want in een regio met 320 dagen zon per jaar moet er voortdurend worden geïrrigeerd en ook dat loopt niet vanzelfsprekend. Zo moet er tot wel 400 meter ondergronds worden geboord om aan dat water te geraken. Doordat de vulkaan vooral uit rotsige ondergrond bestaat, hebben de ranken bovendien maar héél weinig vruchtbare grond. Maar dat geeft ook net de unieke smaak aan de wijn! En eerlijk… Ik kon het wel smaken!
Als je met Royal Jordanian vliegt (de nationale luchtvaartmaatschappij van Jordanië) – dan kun je trouwens als eens proeven van deze wijntjes. Daar worden ze namelijk rijkelijk uitgeschonken aan al wie dat vraagt! Ook naar België en Nederland worden de wijnen al geëxporteerd, trouwens.
En die wijntjes in Jordanië zijn helemaal niet slecht!!
11. Dobberen in de Dode Zee
Een bezoek aan Jordanië is natuurlijk niet compleet zonder ook kennis te maken met de mythische Dode Zee! Deze bijzondere watermassa is maar liefst 50 kilometer lang, gemiddeld 200 meter diep en zo maar even 9 keer zouter dan de normale zee! En ook al is het eigenlijk geen echte zee, toch stroomt het water hier ook in golfjes aan land.
Door al dat zout vind je in het water geen enkel leven. Of nu ja… Bijna geen! Want toeristen vinden het duidelijk wél leuk om even in dit zilte water te dobberen.
Dat heeft ongetwijfeld te maken met de grappige eigenschappen die het water door al dat zout heeft gekregen. Want door zo’n hoge zoutconcentratie lijkt het namelijk alsof je gewichtloos bent in dit water. Meteen wanneer je je in het olieachtige water laat vallen, drijf je terug naar de oppervlakte. Welke positie je ook aanneemt! Zelfs de Supermanhouding aanhouden wordt hier een makkie!!
Bovendien worden er ook allerlei voordelen aan het zout en de modder dat van hier komt toegeschreven. Vergeet dus in geen geval om je lichaam en gezicht eens in te smeren, het goedje te laten opdrogen, netjes afwassen en vervolgens van je vernieuwde babyface te genieten!
Helaas wordt de Dode Zee jaar na jaar kleiner. Dat komt enerzijds door verdamping (dat heb je nu eenmaal in een land waar het vaak 40 graden Celcius of meer wordt!), maar ook omdat er nooit nieuw water bij komt. Vroeger mondden er rivieren uit in de Dode Zee, maar door de bouw van dammen is dat helemaal gestopt. Water is hier natuurlijk een schaars goed…
Als je graag een bezoek wilt brengen aan de Dode Zee in Jordanië, dan zal je daar wel voor moeten betalen. Er zijn namelijk maar heel weinig openbare stranden langs deze zee. Bovendien is het in het zuiden erg gevaarlijk om zo maar een bezoek te brengen aan het water, omdat er daar regelmatig zinkgaten voorkomen.
Luxueuze hotels hebben het noorden grotendeels ingepalmd en hebben er private kuststrookjes van gemaakt met goede voorzieningen (o.a. zoetwater douches, een badmeester, handdoeken en de zogenaamde ‘mud pots’; potten waar modder vanuit de Dode Zee in zit). Meestal bieden zij ook dagpassen aan vanaf ongeveer €20 per persoon en per dag. Met deze passen mag je ook van de andere zwembaden gebruik maken en (voor een meerprijs) zit ook lunch inbegrepen.
Vergeet je niet in te smeren met de modder van de Dode Zee!
Het schijnt erg goed te zijn voor je huid.
En uiteraard moet je ook even het extreem zoute water in!
12. Canyoning bij Wadi Mujib
Vlakbij het laagste punt van de wereld -de Dode Zee waar ik het eerder over had- ligt nog één van de niet te missen activiteiten van Jordanië! Wadi Mujib is een grottenstelsel vol water waar je een avontuurlijke, maar vooral erg leuke canyontocht doorheen kunt maken. Ideaal voor mensen die op zoek zijn naar nog meer avontuur of gewoon om wat foto’s te maken die gegarandeerd ‘oehs’ en ‘ahs’ van jouw Instagram-vrienden gaan opleveren 😉 !
Nadat je je veiligheidshesje hebt aangetrokken, daal je met jouw reisgezellen af in de canyon. Het eerste deel moet je stroomopwaarts stappen en klimmen en is het vooral genieten van de fenomenale uitzichten en landschappen. Een GoPro of waterdicht hoesje voor je telefoon is dan ook geen slecht idee! Zorg wel dat je het apparaatje goed aan je lichaam bevestigd, want anders ben je het door de sterke stroming gegarandeerd kwijt!
Het is ruim een half uurtje lopen tot je bij de eerste watervallen en ladders komt, maar dan mag je ook eindelijk de adrenaline door je lijf voelen gieren! Onderweg beklim je ladders onder watervallen, klauter je langs rotsen en touwen omhoog en spring of glijd je vanaf bulderende watervallen terug naar beneden. Laat je meevoeren door de sterke stroming en voor je het weet ben je terug naar de ingang gegleden. Maar neem vooral je tijd – want dit natuurlijke waterpretpark houd je makkelijk twee à drie uur zoet!
Vergeet in ieder geval geen goede waterschoenen mee te nemen of in ieder geval schoeisel dat kletsnat mag worden. De kloven hier liggen namelijk vol met kleine keitjes en stenen en daar wil je echt niet op blote voeten doorheen. Vergat je ze toch? Dan kun je ter plekke ook waterschoenen huren.
Het is klimmen en klauteren geblazen in deze mooie kloof!
De perfecte activiteit voor een echte waterrat.
Whoop, whoop! Plezier verzekerd tijdens zo’n canyoning excursie!
13. Mozaïeken van Madaba
Als je op vakantie in Jordanië bezienswaardigheden gaat bekijken, sla Madaba dan niet over. Hier krijg je een indruk van het echte Jordanië met schattige steegjes, markten en winkeltjes en zonder nog al te veel toeristen. En ook al staat er een erg mooie moskee, toch is één derde van de bewoners van het stadje christen! Daarom kun je in dit stadje op ongeveer een half uurtje rijden vanuit Amman tal van leuke restaurantjes vinden waarbij je makkelijker aan een goed biertje of een lekker wijntje komt in vergelijking met de rest van Jordanië.
De belangrijkste reden om naar Madaba gaan is echter niet om jezelf te bezatten of leuke souvenirs te scoren, want Madaba wordt ook wel de stad van de mozaïeken genoemd.
Vloeren en muren vol met prachtige tekeningen en kunstwerken – maar dan wel alsof ze gisteren nog maar zijn aangelegd! Echter liggen deze miljoenen piepkleine steentjes hier al vele eeuwen lang en geven zij aan hun toeschouwers dan ook heel wat (geschiedkundige) geheimen prijs.
Vooral de Sint-Joris-kerk (St George’s Greek Orthodox Church) is een highlight. Binnenin de kerk vind je namelijk de wereldberoemde ‘Madaba-mozaïekkaart!
Twee miljoen kleurrijke stukjes steen werden met de hand klaargemaakt, vormgegeven en gepolijst en in één groot vloerschilderij neergelegd. Op de kaart zie je belangrijke (Bijbelse) plekken zoals Jeruzalem en Bethlehem, maar ook de Dode Zee.
Een leuk weetje: op de mozaïekkaart zie je vissende bootjes op de Dode Zee varen, terwijl dat natuurlijk absurd is omdat er helemaal geen leven in deze zoute watermassa mogelijk is. Bijbelse verhalen vertellen ons dat deze vruchtbare vallei, samen met het beruchte Sodom en Gomorra, door God werd verwoest omwille van de pure slechtheid van de mensen die hier woonden. Historici nemen dus aan dat deze mozaïekkaart het beeld schept van voor deze bestraffing plaatsvond… Wat een mozaïek ons al niet leren kan!
Ook ietsje verderop, in het Madaba Archeological Park vind je nog meer van die kunstige meesterwerken. Hier staat o.a. een fenomenaal bewaard gebleven vloerexemplaar uit de derde eeuw die eigendom was van een hele rijke familie. Daar vlak naast staat dan weer een gigantisch (en even goed bewaard gebleven) kerkmozaïek uit de zesde eeuw die daar zonder pardon bovenop werd aangelegd. Ook in de gebouwen errond vind je nog meer ingelegde werkjes én een heel goed bewaard gebleven Romeinse weg (Via Apia), waar je zelfs nog de afdrukken van oude karrensporen in terug ziet!
Als je dus wel fan bent van deze kunstvorm (of een geschiedenisliefhebber bent!) – dan is dit culturele hoogtepunt van Jordanië een absolute must voor jou!
Mada, stad van mozaïeken!
De beroemde Madaba mozaïekkaart.
Nog meer versieringen in het Madaba Archeological Park.
14. Nebo, berg vol symboliek
Zo’n tien kilometer van Madaba en niet ver van de buitenwijken van Amman ligt de Neboberg. De hoogte van de piek zal geen records breken – die ligt op zo’n 800 meter boven zeeniveau – maar het heeft wel een grote symbolische waarde voor de drie grote religies van het Midden-Oosten.
Mozes zou vanaf de Nebo namelijk het Beloofde Land hebben mogen zien voordat hij stierf. En hij zou zelfs ergens op de Nebo begraven liggen!
Op deze berg kom je verschillende overblijfselen tegen van kerken en graftombes. En een modern bronzen kunstwerk van de Italiaanse kunstenaar Giovanni Fantoni op de Nebo verbeeldt een kruis en heeft ook een religieuze betekenis.
En voor de toeristen met een seculiere achtergrond: de Nebo geeft je ook nog eens een geweldig uitzicht over de verre omgeving. Op de top kan je bij helder weer (en dat is het hier meestal) in de verte Jeruzalem, de Dode Zee en de Jordaanvallei spotten. Een beklimming of autorit naar de Nebo is dan ook één van de interessantere activiteiten in Jordanië.
De Herdenkingskerk van Mozes op de berg.
En het fantastische uitzicht!
15. Umm Qais en ruïnes van Gadara
Is er in het noorden wat te doen in Jordanië? Absoluut, alleen wordt die regio vaak overgeslagen door toeristen, omdat het in de buurt van Syrië ligt. Jammer, want je kunt er een paar van de mooiste bezienswaardigheden van Jordanië tegenkomen. En geloof me: het is hier 100% veilig!!
Eén van die highlights van Jordanië in het noorden is Umm Qais. Opnieuw een archeologische schat, maar dan wel eentje uit heel veel verschillende eeuwen tegelijkertijd!
Dit dorpje werd neergepoot naast de ruïnes van het Grieks (Hellenistisch) en later Romeinse Gadara. Je vindt hier dan ook aandenkens en overblijfselen vanuit al deze geschiedkundige periodes: alsof je door de bladzijden van een spannend geschiedenisboek reist, maar dan in 3D!
Vooral onder de Romeinen kende deze stad een opbloei. En dat zie je ook tot op de dag van vandaag! Met een beetje verbeelding –of tijdens een rondleiding: onze gids toonde een foto van hoe de stad er waarschijnlijk uit zag. En dat was met verrassend veel daken!- zie je het forum (of eigenlijk ‘het basilicum!’), de via apia, prachtige zuilengalerijen en uiteraard ook een halfrond amfitheater tot leven komen.
Wij werden trouwens rondgeleid door een gids die hier z’n leven lang woonde. Nog lang voor er sprake was van een archeologisch museum, speelde hij hier met zijn vriendjes tussen de ruïnes en dacht hij dat ieder kind wel een amfitheater in zijn tuin had staan!!
In Gadara vind je ook de langste watertunnel ooit die werd gemaakt door de Romeinen. Die kon 78 liter per seconde vervoeren over 170 meter. Ook naar hedendaagste standaarden is dat nog steeds indrukwekkend, als je ‘t mij vraagt!
In de 7e eeuw werd dit gebied overgenomen door de moslims en werden de Griekse, Romeinse en christelijke invloeden nu ook uitgebreid met tekens, kunst en cultuur van de islamitische overheersers. En dat is precies wat een bezoek aan dit openluchtmuseum zo interessant maakt. De verzameling van al deze religies en nationaliteiten toverde deze plek om tot een archeologische mengelmoes. Iets wat deze regio in het noorden (de zogenaamde ‘Levant’) eigenlijk tot op de dag van vandaag kenmerkt.
Doordat dit dorp in het noordwesten van Jordanië ligt, bij heel wat andere landsgrenzen (Syrië, Libanon, Israël), vind je rond deze locatie tal van extreem belangrijke plekken uit de Bijbel. Denk daarbij aan dorpen en steden zoals Capernaum en Nazareth, maar ook het mythische meer van Galilea. Als je hier bent moet je dus misschien toch even overwegen om ook deze belangrijke bezienswaardigheden van Israël mee te pikken. Geloof me: met een gids en je eigen ogen, worden al die Bijbelse verhalen meteen veel minder saai!!
Umm Qais.
De oude Romeinse stad Gadara.
Zelfs dit amfitheater staat nog mooi recht in Gadara!
16. Wadi Rum woestijn
Zoek je nóg wat anders te doen in Jordanië als heuse avonturier? Hierboven toonde ik al grondig aan dat dat echt niet moeilijk is in dit avontuurlijke land! Echter is er nog één plekje die elke adrenalinejunkie (of gewoon… liefhebber van erg mooie landschappen!) niet kan of mag overslaan. Regel een uitstapje naar het buitenaards ogende Wadi Rum, een woestijn ter grootte van een provincie in de Lage Landen. Hier wordt het eindeloze koperen zand alleen afgewisseld door verweerde rotsmassieven, dorre struikjes en het gesuis van de wind.
De Wadi Rum is één van de meest bijzondere plekken in Jordanië omwille van de prachtige uitzichten en de schijnbaar oneindige mogelijkheden om dit meesterwerk van Moeder Natuur te verkennen.
Breng een bezoek aan enkele verbazingwekkende rotspartijen die langzaam wegslijten door de wind, vind overblijfselen van een beschaving die hier ooit geleefd moet hebben, laat de adrenaline door je lijf gieren tijdens een tochtje op een quad of in een 4×4 of doe het rustiger aan tijdens een kamelentocht die je meeneemt naar je slaapplaats voor één nachtje: een echt bedoeïenenkamp! Je leest het al: de Wadi Rum is absoluut één van de hoogtepunten van Jordanië als je op zoek bent naar avontuur (en heel erg mooie zonsondergangen)!
Alsof je op Mars rondloopt. Zonder twijfel één van de meest unieke plaatsen in Jordanië!
17. Antieke ruïnestad Jerash
Een aantal van de mooiste bezienswaardigheden van Jordanië zijn ruïnes. En zoals je al zag in Gadara en Umm Qais, hebben lang niet alle ruïnes een Arabische achtergrond. Jerash dateert helemaal uit de tijd van Alexander de Grote, de Macedonische veldheer die het grootste deel van de wereld veroverde. In deze antieke stad zie je dan ook overblijfselen van de Grieken en Romeinen die daarna het Midden-Oosten onder de duim hielden.
Jerash ligt zo’n 60 kilometer ten noorden van Amman en je komt er een amfitheater, de ruïnes van tempels en kerken en de originele straten uit de oudheid tegen. De belangrijkste ruïne is een enorme tempel die gewijd was aan de Griekse godin Artemis. Elf hoge zuilen van dit heiligdom staan na tweeduizend jaar nog dapper overeind en daardoor werd het voor mij één van de allermooiste bezienswaardigheden van Jordanië. Ik bezocht intussen al veel ruïnes en archeologische vindplaatsen – en toegegeven, meestal vind ik die nogal saai, maar hier had ik van begin tot eind een enorme belangstelling.
Dit gehele domein is zó extreem goed bewaard gebleven, waardoor je echt een heel goed beeld krijgt van hoe deze stad er ooit uitzag en aanvoelde. Dit in combinatie met de lokale bezoekers, gehuld in mysterieuze bedekkende gewaden, gaf mij het gevoel van een echte ontdekkingsreiziger. Geloof me: Jerash wil je echt niet overslaan tijdens je rondreis door Jordanië!
Ik was verbaasd hoe goed alles hier bewaard bleef.
De structuren zijn bovendien gi-gan-tisch!
18. Kruisvaarderskasteel Shobak
Zoals je tijdens het lezen van dit artikel wel hebt gemerkt ligt Jordanië vol met interessante ruïnes. De meeste komen uit de Romeinse en de Griekse tijd. Maar Shobak is één van de bijzonderste bezienswaardigheden van Jordanië. Het gaat namelijk om de overblijfselen van een kasteel van de kruisvaarders.
Deze fanatieke christenen kwamen in de middeleeuwen naar de Levant om te proberen het Heilige Land terug te veroveren op de Arabieren. Uiteindelijk werden ze terug de zee in geschopt, maar niet voordat ze flink wat veldslagen hadden gewonnen – en lokale inwoners met duizenden tegelijk over de kling hadden gejaagd.
Shobak is de restant van één van de burchten van kruisvaarders. Je moet het kasteel, dat op een goede verdedigbare rotspunt ligt, letterlijk zelf bestormen via een smal, steil paadje. Eenmaal in het kasteel kom je erachter dat er nog veel overeind staat. Sommige ondergrondse wapenkamers, slaapzalen en gangen zijn zelfs zo donker dat je een hoofdlampje (of de zaklamp van je smartphone) nodig hebt om je weg te vinden!
Vanaf de muren van Shobak heb je een mijlenver uitzicht op de valleien en bergen in de omgeving. En in het bezoekerscentrum kom je erachter hoe het leven wat voor de kruisvaarders die hier dachten een heilige missie te vervullen.
Een heel bijzondere archeologische beleving!
19. Aqaba: dé Jordaanse badplaats
Eén van de hoogtepunten van Jordanië voor veel toeristen is Aqaba in het zuiden. Jordanië is niet gezegend met een lange kustlijn, maar Aqaba maakt dat helemaal goed. Rond deze plaats ontdek je zandstranden, goede hotels en een blauwe zee waar je kunt zwemmen en duiken naar koraalriffen. In het stadje kan je winkelen in de souks, een schoonheidsbehandeling boeken of genieten van een cocktail op een rooftop bar.
Aqaba is ook de thuisbasis voor veel aanbieders van excursies in Jordanië. Je kunt bijvoorbeeld een tripje naar de megazoute Dode Zee boeken. Andere meerdaagse tours brengen je naar een paar natuurlijke bezienswaardigheden van Jordanië die ik eerder in dit artikel al genoemd heb. En Aqaba is ook het vertrekpunt van excursies in Jordanië per jeep naar de gortdroge Wadi-Rum woestijn.
Heerlijk luieren aan het strand in Aqaba.
20. Verloren kastelen in de woestijn
En als we dan toch bezig zijn over forten, kastelen en paleizen – dan kan ik de vergeten woestijnkastelen echt niet vergeten te vermelden in dit lijstje! Voor geschiedenisliefhebbers zijn ze immers één van de meest interessantste bezienswaardigheden van Jordanië. Stel je hierbij trouwens geen machtig Europees kasteel met hoge torens voor. Deze Jordaanse kastelen zijn eerder een soort versterkte woonhuizen of paleizen met dikke muren en poorten die stevig op slot konden worden gedaan. Sommige ruïnes in de woestijn dienden als caravanserai (een herberg voor karavanen), en andere waren de villa van lokale heersers.
Wil je zo’n (mini)fortje tegenkomen op je reisroute door Jordanië? De meeste liggen in de woestijn ten oosten van Amman. Voor deze ‘desert castles’ liggen niet meteen dichtbij de andere bezienswaardigheden van Jordanië – en je kunt ze eigenlijk alleen maar zien als je een heuse road trip door Jordanië gaat maken. Maar een aanrader zijn ze dus zeker wel!
het Kharana woestijnkasteel.
Quseir Amra.
Is Jordanië veilig?
En in dit artikel met bezienswaardigheden van Jordanië, wil ik meteen ook een belangrijke vraag beantwoorden: is Jordanië veilig?
Jordanië is sinds de jaren 60 stabiel en komt maar zelden negatief in het nieuws. De economie draait goed, het dagelijks leven is gemoedelijk, en de leefomstandigheden van de meeste inwoners zijn beter dan die van de omringende landen. De afgelopen 20 jaar zijn er in het land minder terroristische aanslagen geweest dan in Nederland en België. Is Jordanië dus veilig? Ja, je loopt hier niet méér risico op ellende dan in andere populaire vakantiebestemmingen als Thailand, Turkije of Bali.
De locals zijn súper vriendelijk!!
Nog enkele tips voor Jordanië!
- Je hebt geen visum nodig. Die kun je op de luchthaven aanschaffen. Momenteel kosten deze 40 Jordaanse dinar.
- Als je Petra gaat bezoeken, is het meteen een goed idee om een Jordan Pass aan te schaffen in de luchthaven. In de 70, 75 of 80 Jordaanse dinar die je daarvoor betaalt, zit een visum (met een waarde van 40 JOD), een toegangsticket voor Petra (50 dinar voor één dag, 55 dinar voor twee dagen, 60 dinar voor drie dagen) en gratis toegang tot álle andere culturele bezienswaardigheden van Jordanië inbegrepen (o.a. Wadi Rum, Jerash, Umm Qais, Citadel van Amman, …). Dus, zelfs als je alleen Petra gaat bezoeken komt dit visum voordeliger uit.
- Royal Jordanian (RJ) vliegt verschillende keren per week rechtstreeks naar Amman vanuit Amsterdam of Brussel en zal vanaf 26 oktober 2023 starten met rechtstreekse vluchten vanuit Brussel (2 x per week).
- In Jordanië gebruiken ze vooral Engelse stopcontacten, maar in de meeste (toeristische) hotels kun je ook USB-plugs en zelfs Europese stekkers vinden. Sowieso is een wereldstekker altijd een goed idee als je regelmatig buiten Europa op reis gaat.
- Helaas is kraanwater in Jordanië niet drinkbaar. Zorg dus altijd voor voldoende flessenwater. In de meeste hotels of accommodaties staan er één of twee gratis flesjes tot jouw beschikking. Drink die dus gerust op – want daar hoef je normaal niet extra voor te betalen.
Een goede waterfilter meenemen is ook een goed idee. - Veel mensen denken dat het altijd heet is in Jordanië – maar Jordanië heeft duidelijke seizoenen! Van begin mei tot eind september is het hier meestal erg heet, maar daarna wordt het veel koeler. Vanaf november tot eind februari kan het hier zelfs ijskoud worden! Soms valt er zelfs sneeuw. In Petra komen er soms zelfs plotselinge overstromingen voor – waardoor dit misschien niet het ideale seizoen is om naar hier af te zakken.
- Zoals je hierboven al kon lezen, is alcohol perfect legaal in Jordanië. De lekkere wijnen van Jordan River zijn daar het beste bewijs van! Maar denk niet dat een glaasje hier niks kost… Alcohol wordt namelijk erg hoog belast!
Veel plezier!
Van de bruisende straten van Amman tot het zoute water van de Dode Zee… Hopelijk heb ik je met dit ABC van bezienswaardigheden in Jordanië kunnen inspireren om op pad te gaan door dit mysterieuze en diverse land. Een bezoek aan Petra staat buiten kijf, maar gebruik je vakantietijd zeker ook voor enkele andere highlights – want zoals je ziet is er héél wat meer te doen in Jordanië!
Over de auteur
Sam Van den Haute reist al meer dan tien jaar lang de wereld rond. In deze reisgids / blog geeft hij waardevolle tips uit eigen ervaring om jou perfect voor te bereiden en inspireren op een prachtige reis. Dit doet hij vooral op eigen houtje, maar ook tientallen reisorganisaties, toeristische diensten en andere reisprofessionals vertrouw(d)en hem als een ware ‘travel guru’. Sam kan namelijk uit tien jaar ervaring putten als voltijds wereldreiziger, waarbij hij ondertussen alle continenten uitvoerig bezocht.
Sams tips voor reizigers werden tijdens het korte bestaan van deze blog al gedeeld op talrijke kanalen, waaronder Radio 2, NPO 3FM (Nederland), Metro, De Standaard (bijlage Media Planet), Steps, Goodbye reismagazine en heel wat andere platformen.
Omdat Sam tijdens Covid-19 zijn expertise over reizen natuurlijk niet meer kon delen, legde hij zich ook toe op product reviews en lijstjes met cadeau ideeën. Net zoals hij gedetailleerd op onderzoek gaat tijdens het reizen, voert hij sinds 2019 uitvoerig onderzoek uit om tot een waardevolle en eerlijke review of een lijstje vol originele geschenken te komen. Check Out Sam is intussen dan ook uitgegroeid tot een heus beoordelingsplatform dat gewaardeerd wordt door websites en magazines zoals Gezond.be of Computable.
Handige sites om je reis te plannen
Ben je een reisje aan het plannen? Dit zijn websites die ik zelf gebruik en sterk aanraad voor een zorgeloze vakantie:
De beste deals vind ik altijd op Skyscanner doordat je eenvoudig op de goedkoopste maand kan filteren.
🛏️ Overnachtingen:
Het grootste aanbod hotels vind je op Booking.com. Door hun Genius korting kun je hoge kortingen krijgen!
Bij Sunny Cars of Tui Cars trek je op pad met een volledig verzekerde wagen met fantastische Nederlandse customer service. De goedkoopste autohuur vind ik altijd bij Discover Cars of Easy Terra. 👌 Reisverzekering:
Voor korte reizen is Safety Wing de meest volledige én goedkoopste reisverzekering. Wil je een jaarlijkse verzekering? Dan raad ik Allianz Assistance aan. 🅿️ Parking aan de luchthaven:
Wil je je wagen goedkoop maar veilig achterlaten bij de luchthaven? Vergelijk prijzen via Parkos en ParkCare. 🎫 Tours en excursies:
De excursies, tickets en rondleidingen van GetYourGuide zijn altijd van hoge kwaliteit, er is een groot aanbod en je mag altijd gratis annuleren tot 24 uur op voorhand.